Od Bonda, przez Diunę, aż do Kaliny Jędrusik – filmowe podsumowanie 2021

Najnowszy “Bond”, długo oczekiwana “Diuna”, “Dom Gucci” i wiele dobrych polskich produkcji – tak prezentuje się rok 2021 z perspektywy kinowego fotela. Filmowe podsumowanie roku 2021 przygotowała Jolanta Tokarczyk.

Po pandemicznym zamknięciu kin kolejka interesujących propozycji czekających na swoje okienko dystrybucyjne znacząco się wydłużyła, a niektórzy dystrybutorzy zniechęceni oczekiwaniem i perspektywą krótszej niż zazwyczaj emisji w kinach, zdecydowali się przenieść filmy na platformy VOD i pokazywać w wirtualnych kinach. Stąd nie wszystkie obrazy z naszej listy doczekały się szerokiej dystrybucji, ale możliwość oglądania w zaciszu własnego domu również podbiła frekwencję.

A mamy co oglądać: od surrealistycznych wizji światów przyszłości w „Diunie”, poprzez kontynuację przygód dobrze już rozpoznanych bohaterów w najnowszym „Bondzie” czy „Szybkich i wściekłych”, poprzez filmy oparte na faktach, jak historia o Przemyku albo „Dom Gucci”. Zwłaszcza ten ostatni gatunek filmowy cieszy się w ostatnich latach dużym zainteresowaniem.

Widzowie, którzy wytrwali w oczekiwaniu na premierę na dużym ekranie, mieli więc powody do zadowolenia, bo też interesujących filmów w tym roku było naprawdę sporo, w tym wiele polskich. Które uznaliśmy za najciekawsze?

“Diuna”, reż. Denis Villeneuve

Oprócz nowego Bonda była to bodaj najbardziej oczekiwana premiera roku. Razem z bohaterami wyruszamy na piaszczystą planetę Arrakis, zwaną Diuną. To tam wydobywa się melanż – cenną substancję, która może przedłużyć życie, umożliwić międzygalaktyczne podróże oraz pomóc zajrzeć w przyszłość. Kto zatem włada Diuną, ten ma władzę nad całym wszechświatem. Nic więc dziwnego, że planeta stanie się przedmiotem walk zwaśnionych rodów, a prawa do Diuny rości sobie wielu… Kanadyjsko-węgiersko-amerykańska produkcja spod znaku sci-fi z Timothee Chalametem i Rebeccą Ferguson podbiła serca nie tylko młodzieżowej widowni.

👉 Nasza recenzja

“Żeby nie było śladów”, reż. Jan P. Matuszyński

Polska, 1983 rok. W kraju obowiązuje stan wojenny, a władze dążą do zdławienia solidarnościowej opozycji. W dniu 12 maja maturzysta Grzegorz Przemyk, syn opozycyjnej poetki Barbary Sadowskiej, zostaje ciężko pobity przez patrol milicyjny. Dwa dni później umiera na kilka dni przed swoimi 19. urodzinami. Jedynym świadkiem zajścia jest kolega, Jurek Popiel. Kiedy decyduje się złożyć obciążające funkcjonariuszy zeznania, władze robią wszystko, aby go powstrzymać. Lawina kłamstw zacieśnia się niczym pętla na szyi bohaterów. Obraz w reż. Jana P. Matuszyńskiego to polski kandydat do Oscara.

👉 Nasza recenzja

“Dom Gucci”, reż. Ridley Scott

Nowy film w reż. Ridleya Scotta to amerykański dramat biograficzny – historia Patrizii Reggiani, byłej żony Maurizio Gucciego, która planowała zabić swojego męża. Był on wnukiem znanego projektanta modowego Guccio Gucci, a rodzina zarządzała domem mody pod marką własnego nazwiska. Miłośnicy pięknego designu zobaczą tam prawdziwe modowe perełki okraszone huśtawką miłości i zdrady, lojalności i kłamstwa. I tak przez trzy dekady. Na uwagę zasługuje nie tylko fabuła, ale i doborowa obsada: w tym mocno odmieniona Lady Gaga, Adam Driver, Jared Leto, Al Pacino i inni.

“Śmierć Zygielbojma”, reż. Ryszard Brylski

Londyn 1943. Młody brytyjski reporter szuka tematów, które mogłyby zainteresować czytelników londyńskiej gazety, dla której pracuje. Pewnego razu trafia na sprawę samobójczej śmierci niejakiego Szmula Zygielbojma – Żyda z Polski. Co pchnęło go do tak dramatycznego czynu? Zygielbojm zostawił w Polsce rodzinę i przyjaciół, ale tragedia Holocaustu nie pozostawia złudzeń, co do ich losów. Wysiłki emigranta, którego koneksje miały skłonić zachodnie mocarstwa do interwencji, spełzły na niczym. – „Milczeć nie mogę, i żyć nie mogę, kiedy giną resztki narodu żydowskiego w Polsce” – pisze Szmul w swoim pożegnalnym liście. Na długie lata jego sylwetka spowita była mgłą zapomnienia. Aż do teraz, kiedy odnalazł ją reżyser, Ryszard Brylski.

“Najmro. Kocha, kradnie, szanuje”, reż. Mateusz Rakowicz

Szalona komedia inspirowana życiem Zdzisława Najmrodzkiego, złodzieja i „celebryty” półświatka, który 29 razy uciekał organom ścigania. Wymykał się z więzienia i ze strzeżonego budynku sądu. Kobiety go kochały, a mężczyźni podziwiali. Za schwytanie Najmrodzkiego milicja wyznaczała milionowe nagrody, a jego brawurowe wyczyny śledziła cała Polska. Filmowy “Najmro” obrabia Pewexy i chce żyć kolorowo w czasach ponurej polskiej rzeczywistości. Reżyser Mateusz Rakowicz daje mu taką możliwość, portretując rodzinę Najmrodziego i kolorowy świat jego wyobraźni; a także dając szansę „rehabilitacji” w szaleńczym pościgu pod miastem.

“Czarna owca”, reż. Aleksander Pietrzak

Czasem jedno słowo niesie za sobą lawinę konsekwencji, a jedna decyzja jest w stanie zaważyć na dalszym losie całej rodziny… Ale zmiany nie muszą być złe, prawda? Kto w tej rodzinie jest tytułową czarną owcą? Mąż, żona, dziadek, a może syn? A może wszyscy po trochu, bo przecież każdy z nich skrywa swoje własne, prywatne tajemnice. Magda nagle przekonuje się, że kocha kobiety, a jej mąż Arek znajduje swoją „drugą połówkę”. Syn Tomek nie może się zdecydować co wybrać – karierę youtubera czy dziewczynę, z którą spodziewa się dziecka. A dziadek? Choć nigdy nie opowiadał swojej historii, to za nią kryją się największe tajemnice.

👉 Nasza recenzja

“Szybcy i wściekli 9”, reż. Justin Lin

Kolejna, dziewiąta już odsłona kultowej serii tym razem wiedzie nas w kosmos. Czy równie udanie jak poprzednie? Niektórzy kinomani mogą mieć wątpliwości, zwłaszcza że przeciwstawne uczucia – miłość i nienawiść i tym razem stają się motorem napędowym akcji. Vin Diesel jako Dominic Toretto znów będzie gonił, uciekał, rozkręcał się w swojej maszynie, znanej z poprzednich odsłon tej serii. Tym razem to Cypher poprosi Jakoba o pomoc, chcąc zemścić się na Domie i jego drużynie. Dom jest jednak, podobnie jak Bond na zawodowej emeryturze, lecz kiedy rzeczywistość wzywa, nie można odmówić. W dziewiątej odsłonie nie braknie ważnych nazwisk ze świata filmu – także Michelle Rodriguez, Charlize Theron i inni.

“Zupa nic”, reż. Kinga Dębska

Marta jest romantyczką i szkolną ofiarą losu. Mieszka w pokoju z siostrą Kasią i babcią, która zamiast bajek opowiada wnuczkom powstańcze historie. W pokoju za ścianą mieszkają rodzice, Tadek i Elżbieta. On jest stale upokarzanym przez system inteligentem, który po pracy pędzi bimber i cały czas zazdrości opływającemu w dostatki szwagrowi. Ona jest przewodniczącą zakładowej Solidarności, ale marzy o prawdziwej  wolności i wyrwaniu się z Polski. Emocje sięgają zenitu, gdy pod blokiem stanie wymarzony pomarańczowy maluch. Ela i Tadek odkryją powołanie do handlu oraz zagranicznych wojaży, a dorastająca Marta po raz pierwszy w życiu naprawdę się zakocha.

“Spencer”, reż Pablo Larrain

Księżna Diana od lat mieszka w pałacu, lecz kiedy może, wymyka się do swojej rodzinnej posiadłości, mimo że dom dawno już opustoszał. Z księciem Karolem nie mogą dojść do porozumienia, a podarowany żonie i kochance podobny gwiazdkowy prezent tylko wzmaga napięcie. Miłość do dzieci powstrzymuje królową ludzkich serc przed dramatycznymi krokami, ale w bożonarodzeniowy weekend Diana podejmuje decyzję o zmianie swojego życia. Rozwód z księciem Karolem jest już tylko kwestią czasu. Obraz Pablo Larraína zaliczany jest do najciekawszych filmowych portretów księżnej.

“Teściowie”, reż. Kuba Michalczuk

Szalona opowieść o niedoszłej rodzinie, niedoszłych teściach i dziwnym weselu. Kiedy okazuje się, że pan młody rozmyśla się tuż przed ołtarzem, nawet najtwardszym amatorom weselnej zabawy puszczają nerwy. A cóż dopiero rodzicom – jego i jej. To oni wydają się największymi przegranymi w tej sytuacji. Zainwestowali pieniądze, na szali położyli honor swój i swoich dzieci. Kiedy sytuacja zaczyna wymykać się spod kontroli, rozpoczyna się prawdziwa walka na noże.

“Na rauszu”, reż. Thomas Vinterberg

Czterech nauczycieli z gimnazjum zastanawia się, jak podnieść jakość swojego życia. Ma pomóc w tym odrobina procentowych trunków, a stan „na rauszu” – jak im się wydaje – wzmocni ich kompetencje społeczne jako obywateli. Przynajmniej dopóki nie zaczną systematycznie podnosić liczby promili. Do czego to prowadzi? – można się tylko domyślać. Szczęśliwie jednak, reżyser Thomas Vinterberg, nie prawi widzowi niepokojących morałów, ale udaje mu się utrzymać ton lekki, nie pozbawiony przy tym walorów artystycznych. „Na rauszu” to tegoroczny zdobywca Oscara w kategorii Najlepszy film międzynarodowy.

👉 Nasza recenzja

“Jeden gniewny człowiek”, reż. Guy Ritchie

H. jest konwojentem. Odpowiada za transport milionów dolarów, które każdego tygodnia firma, dla której jest zatrudniony, przewozi po Mieście Aniołów. A takie wycieczki na pewno nie mogą być super bezpieczne. Świat roi się przecież od różnej maści bandziorów i złodziei, o czym H. wie doskonale. W czym tkwi sekret jego niezwykłych umiejętności, że w pojedynkę „daje radę”?

“Zabij to i wyjedź z tego miasta”, reż. Mariusz Wilczyński

Polska animacja zawojowała ubiegłoroczny Festiwal w Gdyni, i podbija zagraniczne rynki. Nic w tym dziwnego, zważywszy że reżyser pracował nad filmem 14 lat i zebrał prawdziwą plejadę gwiazd w dubbingu animacji. Usłyszymy więc i Andrzeja Wajdę, i Marka Kondrata, i Krystynę Jandę, i Barbarę Krafftównę, Irenę Kwiatkowską, Gustawa Holoubka i wielu innych. Niektórzy aktorzy już odeszli, podobnie jak rodzice reżysera, a to im właśnie Wilczyński składa hołd swoim obrazem. Rekonstruując przy tym wiernie PRL-owską rzeczywistość z czasów młodości i zakładając winylowy krążek Breakoutu i Nalepy do starego adapteru. Czy ktoś jeszcze pamięta takie urządzenie? Dawne czasy ożywają na ekranie i dają pole do popisu wyobraźni dla tych, którzy ich nie przeżyli.

“Bond. Nie czas umierać”, reż. Cary Fukunaga

James Bond nie jest już czynnym w służbie agentem Jej Królewskiej Mości, a zażywa spokoju  życia na Jamajce. Kiedy jednak dawny przyjaciel Felix Leiter z CIA prosi o pomoc w uratowaniu porwanego naukowca, agent podejmuje wyzwanie.

Niejako przy okazji nieustraszony James  wpada na trop tajemniczej a niebezpiecznej dla przyszłości świata technologii. Coś Wam to przypomina? Wróćmy jednak do filmu, bo to przecież pożegnanie Daniela Craiga z rolą kultowego agenta. A to nie bez znaczenia, zważywszy że ostatnie półtorej dekady należało właśnie do niego. Kto będzie następny?

👉 Nasza recenzja

“Bo we mnie jest seks”, reż. Katarzyna Klimkiewicz

Rok 1963. Kalina Jędrusik jest popularną aktorką i żoną Stanisława Dygata. Mieszkają na warszawskim Mokotowie we trójkę – z młodym piosenkarzem, którego mąż… zaakceptował be z oporów. Dygat realizuje się jako literat, utrzymuje twórczą zażyłość z Konwickim. Kalina jednak niespodziewanie zostaje zwolniona z pracy w telewizji. Jednym z powodów jest „gorszące zachowanie” i krzyżyk na odsłoniętym dekolcie.

Reżyserka Katarzyna Klimkiewicz zaznacza, że to jednak filmowy obraz – mogło, ale nie musiało tak być. Nostalgiczny powrót do lat sześćdziesiątych z mistrzowsko wykonanymi przebojami Kabaretu Starszych Panów, doprawiony szczyptą oryginału: kostiumów, które filmowcy pieczołowicie kupowali na pchlich targach i świetną scenografią autorstwa Wojciecha Żogały, dopełniają artystycznej całości.

👉 Rozmowa z Katarzyną Klimkiewicz, reżyserką filmu o Kalinie Jędrusik

“Kurier Francuski z Liberty, Kansas Evening Sun”, reż. Wes Anderson

Nowy komediodramat Wesa Andersona był długo wyczekiwanym obrazem, zwłaszcza przez tych kinomanów, którzy gustują w charakterystycznej stylistyce wykreowanych światów, do jakich przyzwyczaił nas ten reżyser. Pamiętając wyimaginowany świat Królestwa Żubrówki z „Grand Budapest Hotel”, mogliśmy spodziewać się podobnych emocji. Tym razem twórca zachwyca się czasami, w których dziennikarstwo prasowe było w rozkwicie, a o komputerowych urządzeniach jeszcze nikt nie słyszał.

Fikcyjna redakcja mieściła się w nieistniejącym francuskim miasteczku Ennui-sur-Blasé. To tam rozgrywa się akcja filmu, którego poszczególne odsłony odpowiadają tekstom z ostatniego wydania „Kuriera”. A zaczyna się prawie jak u Hitchcocka – nekrologiem redaktora, Arthura Howitzera. Na kolegium redakcyjnym, miast omawiać kolejne tematy do publikacji, żurnaliści analizują testament zmarłego. Kto zna historię dziennikarstwa, ten wie, że to czytelne nawiązanie do sylwetki Harolda Rossa, pierwszego redaktora „The New Yorkera”. A kto chce przeczytać kolejne teksty w filmowej gazecie, powinien kupić bilet do kina lub w zaciszu własnego pokoju odszukać film na internetowej platformie.

Filmowe podsumowanie roku 2021:

• Diuna
• Żeby nie było śladów
• Dom Gucci
• Śmierć Zygielbojma
• Najmro. Kocha, kradnie, szanuje
• Czarna owca
• Szybcy i wściekli 9
• Zupa nic
• Spencer
• Teściowie
• Na rauszu
• Jeden gniewny człowiek
• Zabij to i wyjedź z tego miasta
• Bond. Nie czas umierać
• Bo we mnie jest seks
• Kurier Francuski z Liberty, Kansas Evening Sun

Jolanta Tokarczyk – dziennikarka filmowa, związana z prasą branżową (m.in. magazynem „Film&Tv Kamera”) i lifestylową. Prowadzi portal Filmowe Centrum Festiwalowe. Pasjami ogląda polskie filmy i uczestniczy w festiwalach. Od lat nieustannie zachwycona sylwetką aktorską Zbigniewa Cybulskiego.

Przeczytaj: Wydawnictwo Czarne obchodzi 25-lecie!
Przeczytaj: Penguin Bloom: uskrzydlająca historia – recenzja filmu (2021)
Przeczytaj: Abba – „Voyage”: ostatnia podróż – recenzja płyty

Znajdź ciekawe wydarzenia kulturalne w naszej >>> wyszukiwarce imprez <<<