Tamara Łempicka – ponad granicami. Relacja z wystawy

Artystka, ikona, kobieta niezależna – te określenia najlepiej opisują Tamarę Łempicką, polską malarkę o żydowskim pochodzeniu, która tworzyła głównie w I połowie XX wieku. Jej indywidualny, niebanalny styl zachwyca, czaruje i przyciąga uwagę mimo upływu lat.

Tamara Łempicka – ponad granicami

Życie i twórczość

Tamara Łempicka (z domu Gurwik-Górska) urodziła się 16 maja 1898 roku w Warszawie. Pierwsze lata życia spędziła w Warszawie, żyjąc w luksusie i dobrobycie, często wyjeżdżając do Francji oraz Włoch. W 1911 roku wraz z rodziną przeniosła się do Petersburga, gdzie poznała swojego męża – Tadeusza Łempickiego. Małżonkowie doczekali się jednego dziecka – córki Marii Krystyny, zwanej Kizette. Rodzina Łempickich od 1918 zamieszkiwała w Paryżu, gdzie Tamara miała szansę rozwijać swój talent malarski. W latach 20. zdobywała coraz większe uznanie, co przekładało się także na sukces finansowy. Malowała głównie portrety, martwe natury oraz akty. Uważana była za kobietę nowoczesną, żyła rozpustnie, co przyczyniło się do rozpadu jej małżeństwa. W połowie lat 30. ponownie wyszła za mąż za barona Kuffnera. Jeszcze przed początkiem wojny, wyjechali do Stanów Zjednoczonych, gdzie Tamara odnalazła się w towarzystwie ludzi z elit artystycznych. Eksperymentowała z różnymi technikami i stylami malarskimi. Jej dzieła nie przynosiły jednak tak dużej popularności i zysków jak we wcześniejszych latach. U schyłku swojej kariery przeniosła się do Cuernavaca w Meksyku, gdzie zmarła w marcu 1980 roku.

Moim celem nigdy nie było kopiowanie, ale tworzenie nowego stylu, jasnych, świetlistych kolorów i wyczuwanie elegancji w moich modelach.

Tamara Łempicka dała się poznać światu jako kobieta niezależna i nowoczesna. Była znana nie tylko w Europie, ale także za oceanem. Uznaje się ją za jedną z najważniejszych przedstawicielek sztuki art déco. W jej dziełach dostrzec można geometryczne formy, a także klasycyzujące dążenia. Fascynowało ją piękno, ład, harmonia, symetria i proporcja. Jej biegły talent i wyrazistość przekazu wciąż zachwyca współczesnych odbiorców.
Tamara Łempicka – ponad granicami

Łempicka na Zamku Lubelskim

W 2022 roku Muzeum Narodowe w Lublinie zaprezentowało pierwszą wystawę poświęconą Tamarze Łempickiej – „Tamara Łempicka – kobieta w podróży”, którą można było oglądać od marca do sierpnia. Duże zainteresowanie twórczością artystki umożliwiło Muzeum stworzenie na Zamku Lubelskim wystawy stałej, w całości poświęconej Tamarze, pod tytułem „Tamara Łempicka – ponad granicami”. Od czerwca 2023 roku dla zwiedzających dostępne jest dwanaście płócien i sześć prac na papierze autorstwa malarki. Stanowią one przekrój wszystkich okresów jej twórczości – od wczesnych lat 20., aż po schyłek kariery w latach 70. Doskonale ukazują jak na przestrzeni lat rozwijała się twórczość artystki, jak ewoluowała i przechodziła kolejne przemiany. Lubelskie Muzeum nawiązało współpracę z wnuczką oraz prawniczką Łempickiej, dzięki czemu otrzymało część archiwum malarki, wraz z ważnymi dokumentami i filmami z rodzinnej kolekcji. W związku ze zgromadzonymi licznymi materiałami, Muzeum Narodowe w Lublinie stało się pierwszym ośrodkiem badań nad życiem i twórczością Tamary Łempickiej.

„Tamara Łempicka – ponad granicami” – wrażenia z wystawy

Wystawa poświęcona Łempickiej jest wspaniałym doświadczeniem, które pozwala na lepsze zrozumienie artystki i jej twórczości. Przed wejściem dostępna jest oś czasu ze szczegółowymi opisami kolejnych wydarzeń z życia malarki – od narodzin, aż do śmierci. Umieszczone są na niej archiwalne fotografie, wycinki z gazet, oryginalne cytaty, a także dawne plakaty reklamujące wystawy. Część biograficzna jest swoistym wprowadzeniem, umożliwiającym pełniejsze doświadczenie obcowania z malarstwem Łempickiej, którego ewolucja ma swoje odzwierciedlenie w historii jej życia. Sama wystawa umieszczona jest w dwóch pomieszczeniach, w których panuje półmroku, oświetlany jedynie przez umieszczone gdzieniegdzie kolorowe neony. Kolejność rozmieszczenia obrazów jest chronologiczna i doskonale ukazuje przemiany jakie zachodziły w artystycznym stylu Tamary. Całość jest prawdziwą ucztą dla zmysłów, której warto doświadczyć będąc w okolicach Lublina. Dodatkowym atutem jest darmowa, dostępna do pobrania aplikacja Muzeum, w której znajdują się krótkie komentarze do każdego dzieła dostępnego w galerii. Warto skorzystać z tej możliwości zapoznania się z materiałem.