Polacy na wojnie w Ukrainie - Nie patrz martwym w oczy

O Polakach walczących na Ukrainie na ogół wiemy niewiele. Czasem przebijają się do głównego nurtu pojedyncze relacje, jednak z reguły utrzymywane są w tonie sensacyjnym, właściwym współczesnym mediom. Również tym, aspirującym do miana poważnych. W tym natłoku szumu medialnego nie jest łatwo zdobyć informacje sprawdzone, pochodzące “z wewnątrz”. Książka Michała Bruszewskiego i Macieja Szopy przychodzi tu z pomocą.

Polacy na wojnie w Ukrainie – Na froncie i tuż za nim

Opowieści, na które trafimy podczas lektury ukazują nie tylko różne aspekty wojny, ale także motywy, jakie zagnały naszych rodaków wprost w toczący się za naszą wschodnią granicą konflikt zbrojny. Jedni przyjeżdżali tylko na chwilę, by zostać na stałe i zaangażować się w pomoc medyczną, której skala osiągnęła imponujące rozmiary. Inni przyszli z zamiarem walki, widząc zagrożenie w rosyjskim imperializmie również dla Polski. Każda z tych osób ma do opowiedzenia swoją własną, unikalną historię, która wnosi swoją część do całości.

Z pewnością z perspektywy wojskowej użyteczne mogą być doświadczenia tych ludzi wyniesione z toczącej się wojny, która przecież przekreśliła wiele utartych twierdzeń na temat współczesnych konfliktów. Z naszej jednak, cywilnej perspektywy, wartościowe są informacje dotyczące samego obrazu wojny i tego, w jaki sposób ludzie sobie z nią radzą – w perspektywie zmieniającego się świata i brutalnie przerwanego okresu usypiającego czujność pokoju jest to wiedza niezwykle cenna.

Nie patrz martwym w oczy – Plusy i minusy książki

Być może jako wadę książki należałoby wskazać fakt, że nie są to materiały zupełnie nowe. A przynajmniej nie wszystkie – nie podjąłem się weryfikacji w całości, ale co najmniej jeden wywiad z zamieszczonych w książce miałem już okazję czytać na portalu defence24.pl. Czy to rzeczywiście tak do końca wada? Jeśli ktoś śledzi na bieżąco i dogłębnie informacje płynące z ukraińskiego frontu, to w istocie może nie znaleźć dla siebie tu niczego nowego. Z drugiej strony, w mojej ocenie interesuję się dostatecznie tematem, by być na bieżąco z aktualną sytuacją, a jednak nie na tyle wnikliwie, by stwierdzić, że miałem już okazję czytać większość opublikowanych tu materiałów. A przypuszczam, że takich ludzi jak ja (lub zapoznanych z przebiegiem działań wojennych jeszcze mniej) jest większość. Dlatego liczba czytelników, którzy będą znali treść przed sięgnięciem po książkę jest raczej niewielka.

Polacy na wojnie w Ukrainie. Zdjęcia z konfliktu z Rosją — Polacy na wojnie w Ukrainie – zdjęcia żołnierzy z konfliktu z Rosją

Inną kwestią jest fakt, że książka stanowi kompilację wywiadów, które pojawiały się w dłuższej rozpiętości czasowej, do których czytelnik docierał pojedynczo. Tutaj otrzymujemy wszystko w pakiecie, wyłuskane spośród mnóstwa artykułów okołowojennych, utrzymanych w tabloidyzującym tonie i niezawierających zbyt wielu wartościowych informacji (jeśli w ogóle je posiadają). Tym, co decyduje o wyjątkowości tych rozmów jest to, że pochodzą one “ze środka”, w dodatku od “swoich” – a takie informacje z całą pewnością odbiera się zupełnie inaczej.

Nie patrz martwym w oczy – czy warto sięgnąć po tę książkę?

Pora na kilka subiektywnych, podsumowujących słów na temat recenzowanej książki. Osobiście przeczytałem ją z niemałym zainteresowaniem. Bez wątpienia opinie wyrażane przez “praktyków” stanowią o wiele bardziej wartościowe źródło informacji niż eksperckie komentarze na internetowych portalach. Dlatego sądzę, że autorzy wykonali kawał dobrej roboty przeprowadzając cały szereg wywiadów z osobami zaangażowanymi bezpośrednio w ten konflikt i mogącymi przekazać jego rzeczywisty obraz – a przynajmniej pewien niewielki jego wycinek dostrzegalny z ich perspektywy. A zatem – jeśliby mnie pytać – polecam!

Nie patrz matwym w oczy. Polacy na wojnie w Ukrainie - recenzja książki

Tytuł: Nie patrz martwym w oczy. Polacy na wojnie w Ukrainie
Autorzy: Michał Bruszewski, Maciej Szopa
Wydawnictwo: Bellona
Typ okładki: miękka
Liczba stron: 262
Data wydania: 2025

Recenzja: Sebastian Bachmura
Zdjęcia: Sebastian Bachmura

Spodobał Ci się artykuł? Poczytaj więcej o książkach!
Przeczytaj również: Róża – recenzja komiksu. Tom 2: Misja przeklętych
Przeczytaj również: Czarne serce – recenzja polskiego komiksu. Czy rozgrzewa serca?
Przeczytaj również: Wszystko mam bardziej – recenzja książki. Świat osób ze spektrum autyzmu
Przeczytaj również: Praktyczny słownik angielsko-polski broni palnej – recenzja
Przeczytaj również: Waszyngtońska gorączka – recenzja książki.
Przeczytaj również: Wilkobójczyni – recenzja komiksu Hitomi
Przeczytaj również: Arcane sezon 2 – recenzja serialu