Fryderyk Chopin – 10 utworów, które musisz znać
Jeden z najwybitniejszych polskich kompozytorów w historii, Fryderyk Chopin, zostawił po sobie niezliczoną ilość dzieł. W jego dorobku artystycznym można znaleźć m.in.: mazurki, polonezy, walce, scherza czy ballady. Choć od śmierci Chopina minęło ponad 170 lat, jego twórczość wciąż oddziałuje na współczesną kulturę. Jednak mimo to, wielu nie zna dokładnie utworów kompozytora, dlatego warto przybliżyć kilka wybranych dzieł. Dlatego koniecznie musisz poznać te 10 utworów Fryderyka Chopina.
1. Etiuda c-moll op. 10 nr 12, znana również jako Etiuda Rewolucyjna, jest jedną z najbardziej znanych dzieł Chopina. Powstała w 1831 roku, kiedy Fryderyk Chopin, będąc w Paryżu, dostał wiadomość o przegranym powstaniu listopadowym i zajęciu Warszawy przez Rosjan. Jest to swoista odpowiedź na wydarzenia, które miały miejsce. Swoje cierpienie i frustrację przelał na ową kompozycję. Etiuda Rewolucyjna jest głośna, z długimi przejściami harmonicznymi oraz skomponowana w szybki tempie. Została zadedykowana dla przyjaciela Chopina, Franza Liszta, węgierskiego kompozytora i pianisty.
2. Polonez-Fantazja As-dur op. 61 został skomponowany przez Fryderyka Chopina w 1846 roku. Jest to utwór na fortepian solo, który został zadedykowany Madame A. Veyret. Utwór zaczyna się w tempie maestoso, szybkim, ale i majestatycznym, aby później przejść do bardziej melancholijnej części poloneza. Całość przywodzi na myśl ową fantazję, zamyślenie, które jest ukazane m.in. w postaci ściszeń.
3. Preludium des-dur należy do cyklu 24 preludiów. W europejskiej teorii muzyki istnieją 24 tonacje. Fryderyk Chopin każdy utwór stworzył w innej tonacji, przez co stanowią one pewną całość. Preludium des-dur, znane również jako Preludium Deszczowe, jest najdłuższe z całego cyklu. Deszczowe, ponieważ przywołuje na myśl deszczową atmosferę, pełną mroku. Chopin jednak nie lubił tej nazwy. Nie był zwolennikiem nadawania tytułów, które są skojarzeniem dźwiękonaśladowczym.
4. Etiuda E-dur op. 10 nr 3 uznawana była przez Chopina, jako jego najpiękniejsze skomponowane dzieło. Trudno się z tym nie zgodzić. Trzecia fortepianowa etiuda Fryderyka Chopina, powstała w 1832 roku, jest pełna gracji, ale i wigoru.
5. Fantazja-Impromptu cis-moll op. posth. powstała w 1834 roku i została zadedykowana Julianowi Fontanie. Impromptu to forma muzyczna popularna w okresie romantyzmu, która ma bardzo ścisłą symetrię trójdzielną. Co ciekawe, w utworze tym, jedna ręka gra w metrum parzystym, a druga w nieparzystym, co stanowiło pewną nowość w kompozycyjnej fakturze.
6. Polonez As-dur op. 53 to polonez nazywany Heroicznym (fr. Polonaise héroïque). George Sand, kochanka Chopina, uznała dzieło za symbol siły, inspiracji i heroizmu. Fryderyk Chopin skomponował poloneza w 1842 roku na fortepian solo. Kompozytor wykorzystał w nim prawie cały zakres klawiatury fortepianu.
7. Walc Es-dur op. 18, znany również jako Grande Valse Brillante, to pierwszy walc Fryderyka Chopina. Powstał w 1833 roku w Paryżu. To utwór wesoły, przepełniony klimatem paryskich balów. Pierwszy Chopinowski walc został zadedykowany jednej z jego uczennic, którą była Laura Horsford.
8. Polonez A-dur op. 40 nr 1 został skomponowany na fortepian solo w 1838 roku i również został zadedykowany Julianowi Fontanie. Nazywany jest również Polonezem Wojskowym, ponieważ ma bardzo uroczysty charakter. Zaczyna się akordem A-dur, w typowym rytmie poloneza, później przechodzi w tonację D-dur i na koniec znów powraca do tonacji A-dur. Ciekawostką jest fakt, że owy polonez jest sygnałem Programu I Polskiego Radia, od początku istnienia rozgłośni, czyli od 1926 roku.
9. Walc Des-dur op. 64 nr 1 został skomponowany przez Fryderyka Chopina w 1847 roku i jest utrzymany w tempie molto vivace, czyli bardzo żywym. Nazywany jest również Minutowym, jednak jest to kalka językowa. Przydomek Minute miał oznaczać nie minutę, a mały, w znaczeniu miniaturowego walca. Wokalna wersja utworu, z tekstem Lan O’Kun, znalazła się na albumie Color Me Barbra, Barbry Streisand.
10. Rondo à la Krakowiak F-dur op. 14 to utwór na fortepian i orkiestrę, skomponowany przez Chopina w 1828 roku, pod okiem jego nauczyciela, Józefa Elsnera. Rozpoczyna się Introdukcją w tempie trójdzielnym. Właściwe Rondo, oparte na krakowiaku, rozpoczyna się po 59 taktach. Jest to drugi, zaraz po wariacjach z Don Giovanniego, utwór Fryderyka Chopina, skomponowany nie tylko na fortepian, ale i orkiestrę. Zachowany jest w stylu brillant, orkiestra jest tutaj tylko dopełnieniem, ponieważ to wirtuoz ma być główną gwiazdą.
Fryderyk Chopin a kultura współczesna
Jednym z najbardziej prestiżowych przedsięwzięć jest Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina, w skrócie nazywany Konkursem Chopinowskim. Jest jednym z najstarszych konkursów muzycznych na świecie w klasie fortepianu. Odbywa się co 5 lat w Warszawie i jest jednym z niewielu konkursów, w którym we wszystkich etapach wykonywane są jedynie utwory jednego kompozytora,
Fryderyka Chopina. Pierwsza edycja odbyła się w 1927 roku i została zainicjowana przez polskiego pianistę, profesora Jerzego Żurawlewa.
Od 1959 roku istnieją także Koncerty Chopinowskie, które stały się kulturalną wizytówką Warszawy. Przez lata koncerty zmieniały swoją formułę. Raz były to wykonania całych koncertów Chopina z towarzystwem orkiestry, innym razem, odbywały się m.in. z udziałem aktorów, którzy recytowali poezję romantyczną. Finalnie przyjęto formę klasycznych recitali. W 2021 roku odbywa się już 62. sezon koncertów, jednak drugi rok z rzędu — z powodu pandemii — online.
Ciekawą inicjatywą jest również wystawa Widzę muzykę, którą można oglądać w Muzeum Fryderyka Chopina w Warszawie. To pełna symboli wystawa, która jest żywym odwzorowaniem dźwięków płynących z dzieł Chopina. Ukazuje mnogość interpretacji odczuwania muzyki przez twórców.
Również w Warszawie codziennie można posłuchać koncertów Chopinowskich na Zamku Królewskim.
Jak widać nie tylko praktykowane są wydarzenia obecne od wielu lat, lecz powstają coraz to nowe koncepcje i pomysły z wykorzystaniem dzieł Fryderyka Chopina. Jego dziedzictwo jest wciąż żywe, a utwory nic nie straciły na swej sile przekazu.
Fryderyk Chopin – 10 utworów, które musisz znać:
- Etiuda c-moll op. 10 nr 12
- Polonez-Fantazja As-dur op. 61
- Preludium des-dur
- Etiuda E-dur op. 10 nr 3
- Fantazja-Impromptu cis-moll op. posth.
- Polonez As-dur op. 53
- Walc Es-dur op. 18
- Polonez A-dur op. 40 nr 1
- Walc Des-dur op. 64 nr 1
- Rondo à la Krakowiak F-dur op. 14
Natalia Zoń – studentka Kultur Mediów. Miłośniczka teatru, a szczególnie musicali. Pasjonatka książek i dobrej muzyki.
Przeczytaj: Bach – najpopularniejsze utwory – TOP 10 J.S. Bacha
Przeczytaj: Fryderyk Chopin – burzliwe życie i twórzość wybitnego kompozytora
Przeczytaj: Mozart – 10 utworów, które słyszałeś ale nie znasz tytułów
Przeczytaj: Franz Joseph Haydn – wybitny austriacki przedstawiciel klasycyzmu