Wyjątkowość Wilna

Wilno (Vilnius) – 700 lat młode – właśnie w taki sposób są reklamowane w Europie siedemsetne urodziny miasta, obchodzone wieloma wydarzeniami, koncertami, wystawami, festiwalami i wieloma innymi projektami dla mieszkańców i gości stolicy przez cały bieżący rok. W 1323 r. nazwa miasta została po raz pierwszy pisemnie wymieniona w liście księcia Gedymina – założyciela miasta – do papieża. Zapraszał w nim wówczas przybywać licznych kupców i rolników, uczonych i rzemieślników do naszego miasta Vilna – zamieszkać i tworzyć. Stąd od wieków jest one znane z ducha tolerancji i otwartości wobec różnorodności kulturowej i religijnej jako miejsce, gdzie przez wieki współistniały ze sobą różne narodowości, tworząc wyjątkowy, mozaikowy charakter miasta. Jest on żywotni i dziś – różne języki i kultury spotykają się, przeplatają i współistnieją ze sobą. Oprócz Litwinów mieszka tu liczna społeczność polska, rosyjska, białoruska, żydowska, obecnie i ukraińska, a także inne mniejszości narodowe, które wpływają na różnorodność kulturową miasta.
Wilno jest stolicą i największym miastem Litwy, a także jednym z najstarszych i najbardziej historycznych miast Europy Środkowo-Wschodniej. Jest to miejsce o bogatej historii, niezwykłej architekturze i wielokulturowym dziedzictwie, zaś kilka kluczowych aspektów kultury Wilna pragnę pokrótce Państwu poniżej przedstawić.
Wilno w roku bieżącym zostało przyznane jednym z najbardziej „zielonych“ miast Europy. Liczne parki, fontany, płynące przez miasto rzeki Wilia i Wilenka, otaczające je tereny – oferują wyjątkowo piękne krajobrazy. W zaledwie kilku kilometrów od centrum znajdziemy czyste jeziora i lasy, ulubione miejsca na spędzanie przez mieszczan letnich upałów. Również w samym mieście można znaleźć wiele miejsc, adaptowanych do relaksu na łonie natury, co tworzy je szczególnie przyjemnym i wygodnym do życia.

Architektura

Ponadto Wilno jest znane z pięknej i bogatej architektury. Na Starówce wileńskiej można podziwiać różnorodne style architektoniczne, takie jak gotyk, renesans, barok, klasycyzm. Do Wilna style architektoniczne docierały z opóźnieniem, a więc bardziej dojrzałe i doskonałe. Kościół św. Piotra i Pawła – prawdziwa perła baroku – należy do dziesiątki najpiękniejszych kościołów świata. Kościół św. Anny jest okazem późnego, płomienistego gotyku, zaś Katedra św. Stanisława i św. Władysława to przepiękna śwątynia w stylu klasycyzmu. Nie mniej ważnych punktów na mapie architektonicznej miasta jest dużo więcej, gdyż ma ono imponującą ilość zabytków architektonicznych różnych epok, odzwierciedlających różnorodność stylów i kultur, które kształtowały miasto. Co ciekawe, obok kościołów katolickich funkcjonują cerkwie prawosławne, grekokatolicka, kościół luterański, kinessa karaimska czy synagoga. Starówka wileńska jest wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego UNESCO.
Wilno było miejscem działalności wielu wybitnych artystów i intelektualistów, takich jak kompozytor i malarz M.K. Čiurlionis, św. Andrzej Bobola, Piotr Skarga, Emilia Plater, Kraszewski, Lelewel….. Formowało umysły romantyków – Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego, nobelistę w dziedzinie litewratury Czesława Miłosza, Tadeusza Konwickiego, Władysława Syrokomli i wielu innych twórców.
Właśnie w wileńskim Ratuszu odbyła się premiera Halki Stanisława Moniuszko, który przez wiele lat tu mieszkał i pracował organistą w kościele św. Janów. Na wileńskiej Rossie pokoi się serce Marszałka Piłsudskiego wśród grobów żołnierzy polskich. Ślady polskości i wspólnej historii napotkać można na każdym kroku spaceru po Wilnie.
Miasto ma także pradawne tradycje edukacyjne. Uniwersytet Wileński (Vilniaus universitetas) jest jedną z najstarszych uczelni w Europie Środkowo – Wschodniej. Odgrywał kluczową rolę w kształtowaniu litewskiej, polskiej i europejskiej myśli intelektualnej.
Wilno jest także ośrodkiem życia muzycznego Litwy. Liczne sale koncertowe prezentują różnorodne gatunki muzyczne, od muzyki klasycznej po rock i jazz, zaś częste święta, jarmarki i każdego rodzaju wydarzenia na skalę miasta mają zawsze w swym programie wspaniałe koncerty pod otwartym niebem.

Teatr

Wilno ma bogatą i bardzo dawną tradycję teatralną. Nawet Żydzi zamknięci w getto o okresie IIWŚ organizowali liczne przedstawienia teatralne na scenie dzisiejszego teatru młodzieżowego. Mnóstwo różnego rodzaju teatrów w mieście oferują różnorodne spektakle, festiwale teatralne, w tym zarówno klasyczne dzieła, jak i twórczość współczesną. Teatr Opery i Baletu oraz Narodowy Teatr Litewski są prawdziwymi kolebkami sztuki teatralnej na Litwie.
Obok zachowania bogatego historycznego dziedzictwa, Wilno prężnie rozwija się jako współczesne, modernistyczne centrum, promujące innowacje, technologię i kreatywność, zaś liczne „szklane“ wieżowce rosną „jak na drożdżach“ na prawym brzegu Wilii.
Podsumowując, wyjątkowość Wilna tkwi w jego niezwykłej historii, kulturze, architekturze oraz w duchu otwartości i tolerancji, które przyczyniają się do tworzenia unikatowej atmosfery tego pięknego miasta. Podobno należy do jednego z niewielu miast, co posiadają duszę, ale jak głosi stare polskie przysłowie – lepiej raz zobaczyć, niż sto razy usłyszeć.

Serdecznie zapraszam do Wilna!

Zdjęcie główne: źródło: Wikipedia

Przeczytaj również ten artykuł w języku litewskim

Artykuł został napisany w ramach projektu Akademia Dziennikarstwa Obywatelskiego na Wschodzie

“Publikacja wyraża jedynie poglądy autora/ów i nie może być utożsamiana z oficjalnym stanowiskiem
Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.”