Dodaj wydarzenie
Kalendarz
Moje konto
Wiedźmin, jaki jest, każdy widzi. Wykreowany przez Andrzeja Sapkowskiego białowłosy zabójca potworów jest postacią kultową na naszym podwórku, a także zdobył sporo fanów na Zachodzie dzięki grom od CD Projekt oraz serialowi Netflixa. Mało kto wie, że Wiedźmin to klasyka literatury fantastycznej również zza wschodnią granicą.
Tak jak Tolkien miał ogromny wpływ na wygląd zachodniego fantasy, tak Andrzej Sapkowski i jego świat pobudzały wyobraźnię naszych sąsiadów między innymi z Rosji czy Ukrainy. Opowieści ze świata Wiedźmina to dość mało znany (i obecnie trudno dostępny) w naszym kraju zbiór opowiadań uznanych autorów pochodzących z tych krajów.
Czy Wiedźmin jest słowiański?
Szczerze mówiąc, i tak, i nie. Sapkowski wielokrotnie wspominał, że Wiedźmin czerpał z dorobku wielu kultur. W samej sadze najmocniej przebijają się postacie i wątki związane z mitologią celtycką czy legendami arturiańskimi, zaś w samym Skellige Sapkowski używa niezmienionych imion bogów nordyckich. Postać Białego Wilka stanowi jednak bagaż kulturowy, z którym utożsamiają się nie tylko Polacy, ale także mieszkańcy krajów byłego Związku Radzieckiego.
Paweł Laudański we wstępie książki wspomina, że Wiedźmin cieszy się o wiele większą popularnością za wschodnią granicą niż u nas. Trudno temu zaprzeczyć – w Internecie aż roi się od fanowskiej twórczości tworzonej przez naszych sąsiadów. Zbiór opowiadań Opowieści ze świata Wiedźmina stanowi hołd dla prozy Sapkowskiego, zaś opowiadania zawarte w tym zbiorze są ciekawą interpretacją wydarzeń z sagi czy konceptu postaci. Część z nich to historie niejako uzupełniające cykl, a część to kompletnie nowe historie czerpiące z lore Sapkowskiego, wszystkie z nich jednak łączy wspólny mianownik – motyw wiedźmina.
Wiedźmin – zabójca… maszyn?
Zbiór rozpoczyna opowiadanie Leonida Kundriacewa Ballada o smoku. Historia pisana jest z perspektywy Jaskra – bard w poszukiwaniu inspiracji przybywa do miasta, które zawarło pokojowy układ ze smokiem. Ballada… klimatem mocno nawiązuje do oryginalnych opowiadań, zaś braku postaci Geralta czytelnik w zasadzie nie odczuje – Jaskier świetnie sobie radzi jako postać centralna opowieści. Jednooki Orfeusz Michaiła Uspienskiego to humoreska napisana z lekkością, którą szybko się czyta. Później następuje gwałtowny przeskok, gdyż Lutnia, i to wszystko Marii Galiny wzrusza i chwyta za serce. Lutnia… rozwija historię z opowiadania Trochę poświęcenia, skupiając się na bardce Oczko oraz zarazie, którą czytelnicy dobrze znają z kart Miecza przeznaczenia. Wesoły, niewinny i bez serca to dosłownie opowiadanie ze świata Wiedźmina, gdyż autor, Władimir Arienew, próbuje ukazać własną historię w uniwersum Andrzeja Sapkowskiego. Historia ta dzieje się kilkaset lat po wydarzeniach z sagi, zaś jej bohaterem jest inny wiedźmin, który próbuje rozwikłać zagadkę znikających dzieci.
Barwy braterstwa to z kolei opowiadanie, które w zasadzie przystaje do innego cyklu – Władimir Wasiliew, zainspirowany twórczością Sapkowskiego stworzył własny cykl Wiedźmin z Wielkiego Kijowa. W jego uniwersum wiedźmini to specjaliści od pozbywania się magicznych maszyn – jest to ciekawy koncept, w którym Geralt pojawia się w świecie przypominającym Akirę czy Blade Runnera. Opowiadanie Okupanci Aleksandra Zołotka brzmi bardzo swojsko, bo i napisane jest w sposób przywodzący na myśl naszych autorów fantasy. Historia opowiada o fantastycznej bramie, strzeżonej przez armię radziecką, przez którą przechodzą stworzenia i rasy nie z tego świata, zaś cała akcja dzieje się w Polsce w latach 80. Narratorem jest ukraiński żołnierz, który zdaje sobie sprawę, że razem ze swoimi kolegami okupuje polskie ziemie. Później czytelnik pozostaje w czasach mu znajomych, gdyż Zawsze jesteśmy odpowiedzialni za tych, których… Andrieja Bielanina opisuje rozterki Geralta i Yennefer w czasach współczesnych. Opowiadanie jest krótkie, za to po jego skończeniu czytelnik odczuwa niedosyt. Gry na serio Siergieja Legieza to gratka dla osób, którym do gustu przypadł cykl Droga szamana Wasilija Machanienko czy fanów gier od CD Projekt Red. Opowiadanie wykorzystuje motyw przeniesienia gracza do gry, w tym przypadku do okresu po Wielkiej Wojnie, czyli do wydarzeń dziejących się po całej sadze Sapkowskiego.
Wiedźmin, i to wszystko
Ze zbiorami opowiadań, zwłaszcza tworzonymi przez wielu autorów, jest taki problem, że są piekielnie nierówne. Ten przypadek dotknął i Opowieści ze świata Wiedźmina. Jest kilka ciekawych opowiadań, ale także jest kilka historii, o których zapomniałam w zasadzie po ich przeczytaniu. Nie musi podobać się każdemu, gdyż nie jest to Sapkowski sam w sobie, aczkolwiek patrząc na mnogość projektów związanych z wiedźminlandią (począwszy od ciekawego fanowskiego Pół wieku poezji później, na netflixowych wariacjach kończąc), ten zbiór opowiadań mógłby się całkiem wybronić. Zbiór ciekawie się czyta z perspektywy czasu – książka została wydana w Polsce w roku 2013, zaś Wiedźmin 3: Dziki Gon, który w zasadzie rozpoczął szał na Białego Wilka, został wydany w roku 2015. Później pojawił się Cyberpunk 2077, a także (nie)sławny Wiedźmin od Netflixa oraz film animowany Wiedźmin. Zmora wilka, który, co prawda, dobrze się ogląda, ale jako historia w wiedźmińskim uniwersum kompletnie się nie broni. Pozostaje zadać pytanie „Czy tworzenie mniej lub bardziej własnych koncepcji w świecie Wiedźmina dostarcza jeszcze rozrywki?”. Ja sama nie polecam ani nie odradzam zbioru, choć podejrzewam, że gdyby dostał nagle wznowienie, mógłby wywołać spore kontrowersje. Odpowiedź na to pytanie pozostawiam czytelnikom.
Opowieści ze świata Wiedźmina / opowiadania:
- Leonid Kundriacew Ballada o smoku
- Michaił Uspienskij Jednooki Orfeusz
- Maria Galina Lutnia, i to wszystko
- Władimir Arienew Wesoły, niewinny i bez serca
- Władimir Wasiliew Barwy braterstwa
- Aleksander Zołotko Okupanci
- Andriej Bielanin Zawsze jesteśmy odpowiedzialni za tych, których…
- Siergiej Legieza Gry na serio
Recenzja: Magdalena Gosk – Absolwentka filologii polskiej, copywriter, a także początkujący redaktor. Interesuje się mitologią, a także filmami animowanymi. W wolnych chwilach zajmuje się art journalingiem i odkrywa kulturę Dalekiego Wschodu. Słucha wielu gatunków muzycznych – jest otwarta na muzykę z różnych krajów świata oraz epok.
Fot. Magdalena Gosk
PRZECZYTAJ NASZE INNE ARTYKUŁY Z UNIWERSUM WIEDŹMINA
Spodobała ci się recenzja książki Opowieści ze świata Wiedźmina?
Przeczytaj również: Wiedźmin: Zmora wilka – recenzja. Rośnie Uniwersum Wiedźmina
Znajdź ciekawe koncerty w naszej