Letnia Akademia Instrumentów Dętych Blaszanych+

Choć koronawirus szaleje wkoło, większość koncertów i festiwali zostało odwołanych lub przełożonych na późniejszy termin to w najstarszym mieście Polski, w Kaliszu, serce bije coraz mocniej. To tam, już za niespełna 11 dni rozlegnie się uroczysta fanfara rozpoczynająca XII Letnią Akademię Instrumentów Dętych Blaszanych+ – tydzień pełen muzyki z instrumentami dętymi w roli głównej.

I choć nazwa może trochę mylić to w roli głównej wystąpi nie tylko trąbka, puzon, waltornia, tuba i eufonium, czyli instrumenty dęte blaszane. Letnia Akademia ma w swej nazwie wielki plus, który łapie w swe ramiona także saksofon, flet, klarnet, perkusję i rogi myśliwskie. Analizując głębiej – to wszystkie instrumenty, które znajdziemy w orkiestrach dętych. A tych w Kaliszu będzie niemało…

Ale może od początku…

Najpierw trębacze

Idea powstania letnich warsztatów gry na trąbce, czyli Letniej Akademii Trąbki zrodziła się wiosną 2006 roku. Inicjatorami tego pomysłu byli prof. Roman Gryń oraz mgr Ireneusz Szela, nauczyciel gry na trąbce w PSM I i II stopnia w Mielcu. Podstawowym celem warsztatów miało być doskonalenie umiejętności gry na trąbce przez wszystkich zainteresowanych – zarówno początkujących uczniów szkół muzycznych I stopnia, jak również zaawansowanych studentów akademii muzycznych w Polsce.

Pierwsza edycja odbyła się w sierpniu 2006 roku w PSM I i II stopnia w Mielcu. 17 uczestników m. in. z Gdańska, Łodzi, Poznania, Chrzanowa, Mielca uczestniczyło w zajęciach pod kierunkiem prof. Romana Grynia oraz mgra Bartłomieja Łubiana.

Kierunek -> PRZEMYŚL

Pozytywne opinie uczestników spowodowały, że podjęto decyzję o kontynuacji rozpoczętego dzieła. I tak też dwie kolejne edycje odbyły się w 2007 i 2008 roku w Przemyślu, dzięki staraniom p. Tomasza Ślusarczyka i uprzejmości księży Salezjanów. Duży wkład w przemyskie edycje warsztatów włożył ks. Stanisław Gołyźniak – założyciel i realizator Festiwalu Salezjańskie Lato.

Letnia Akademia Trąbki cieszyła się coraz większym zainteresowaniem. Pojawiły się nowe ośrodki takie jak Włocławek, Opole, Radom, Katowice, Kraków, Rzeszów, Sanok i oczywiście Przemyśl. Liczba uczestników w kolejnych edycjach utrzymywała się na poziomie 30 osób. Pojawili się nowi wykładowcy prof. Paul Archibald oraz mgr Stanisław Majerski, ad. Mariusz Niepiekło.

Letnia Akademia Trąbki to również koncerty. Uczestnicy zagrali na koncercie inaugurującym Festiwalu Salezjańskie Lato w 2007 r. Koncerty odbywały się także na zamku w Krasiczynie oraz na rynku w Przemyślu. Godne uwagi jest to, że Letnia Akademia Trąbki w latach 2006-2008 była imprezą samofinansującą się.

W roku 2009 pojawił się pomysł rozszerzenia warsztatów o pozostałe instrumenty dęte blaszane tj. puzon, waltornię i tubę oraz zaproszenia do współpracy nowych wykładowców. Patronat nad imprezą objęła firma Yamaha Polska, Państwowa Szkoła Muzyczna w Mielcu, oraz Jarmuła Music z Tarnowa.

Yamaha Brass Master Class, bo taką nazwę przyjęła I Letnia Akademia Instrumentów Dętych Blaszanych powróciła do Mielca zyskując coraz większą popularność i stając się największą tego typu imprezą w Polsce.

Czas na Opole

Wraz z następną edycją w 2010 roku „dęciacy” powędrowali do stolicy województwa opolskiego, by przez kolejnych osiem edycji uczyć się, muzykować i koncertować w Opolu. Dyrektorem Akademii od tego czasu pozostał już tylko prof. Roman Gryń, znakomity trębacz, pedagog, wykładowca polskich akademii muzycznych. To w jego głowie rodziły się coraz to nowsze pomysły na działanie i rozkwit młodych instrumentalistów. W tym okresie pomagał mu Jakub Domański, który koordynował prace nad przygotowaniem kolejnych edycji.

W Opolu gościli znamienici muzycy – z Polski i z zagranicy, m.in. Wolfgang Guggenberger, Manfred Bockschwaiger, Max Sommerhalder, Andriy Ilkiv, Andrea Tofanelli, János Benyus, Charli Green, ale także Zdzisław Stolarczyk, Piotr Wojtasik, Wacław Mulak, Grzegorz Nagórski, Thomas Horch, Tomasz Gluska, Damian Walentek, Jakub Urbańczyk i wielu, wielu innych wspaniałych instrumentalistów.

Perspektywy rozwoju to także współpraca ze wszystkimi czołowymi firmami produkującymi instrumenty dęte m.in.: Yamaha, Bach, B&S, Stomvi, Jupiter, Finke, Buffet Crompon, Besson, LeFreque, Gewa, Galileo Dolce itp. Firmy te co roku przyjeżdżają na Letnią Akademię, by prezentować swoje instrumenty. Dzięki temu uczestnicy mogą wypróbować najnowsze modele instrumentów, ale także poznać nowości na rynku muzycznym – ustniki, akcesoria, futerały… I oczywiście szalone, zbajerowane gadgety. To nie lada gratka dla tych, którzy chcą zagrać na tubie, czy puzonie wartym naprawdę sporo.

Ostatecznie: KALISZ!

W 2018 roku Letnia Akademia, jak (nie)mały obóz wędrowny, pomaszerowała dalej. Tym razem zawitała w Wielkopolsce. To nie był przypadek, że to właśnie w najstarszym mieście Polski, w Kaliszu, Akademia znalazła swój dom na kolejne lata. Do starodawnego grodu nad Prosną przyjechało około 180 instrumentalistów, by cieszyć się cudowną atmosferą warsztatów i koncertów. A Kalisz – to na pewno nie był przypadek. Bowiem, czy jest jeszcze jakieś miasto w Polsce, gdzie w swym herbie między dwoma wieżami stałby trębacz – dmący w czarny róg, ze złotymi okuciami, a nad nim złota gwiazda sześciopromienna?

I tak historia miała swój dalszy bieg. W Kaliszu dzięki współpracy z Państwową Szkołą Muzyczną I i II st. im. H. Melcera Letnia Akademia miała swoje miejsce. A trzeba też przyznać, że i niemały rozrost. Koordynację nad całością przejęli Liwio Szumała i Małgorzata Piotrowska. I tak razem z prof. Romanem Gryniem pracowali, aby impreza wpisała się na stałe do kalendarza miasta.

Kolejny rok to prawdziwe apogeum – do rodziny Akademii dołączyli także saksofoniści, perkusiści i instrumentaliści grający na rogach myśliwskich. Każdego dnia organizowane były także warsztaty dla pobliskich orkiestr dętych. Kalisz przez tydzień tętnił dźwiękami muzyki. Codziennie odbywały się minimum dwa koncerty w różnych stronach miasta – w uroczej Sali Koncertowej Państwowej Szkoły Muzycznej, Narodowym Sanktuarium Św. Józefa, Centrum Kultury i Sztuki, na Rynku Głównym Miasta Kalisza, w parku, przy fontannie Noce i Dnie, w Komoda Club Residence. Finałem Akademii było zagranie na ok. 500 instrumentów hejnału Kalisza – to było prawdziwe wyzwanie, które robiło ogromne wrażenie.

Uczestnicy pracowali pod czujnym okiem gwiazd światowego formatu – Ronalda Romma, Romana Grynia, Tamira Akty, Toma Hutchinsona, Fabio Bruma, Marco Pierobona, Zdzisława Stolarczyka, Charliego Greena, Pawła Gusnara, Marieli A. Rodriguez, Ricardo Mollá, Pawła Joksa i wielu innych.

Nastał rok 2020 – niektórzy mówią, że w roku przestępnym zawsze musi się coś zdarzyć. I chyba mogą mieć w tym trochę racji. Wirus zwany COVID-19 – to plan, którego nie spodziewał się chyba nikt. Zamknięto szkoły, zakłady pracy, odwołano wszelkie imprezy. Ale młodzież, mimo obecnej sytuacji epidemiologicznej panującej w naszym kraju i tak bardzo chce przyjechać do Kalisza, by pod okiem mistrzów kształcić swój warsztat instrumentalny.

Młodzi adepci sztuki, spragnieni muzyki, dzwonili dopytywać kiedy ruszą zapisy. Trzeba było zapasać rękawy i wziąć się do pracy, by stworzyć im możliwie najlepsze i najbezpieczniejsze warunki do rozwoju. Fundacja Clarino, powołana na przełomie roku 2019 i 2020 podjęła wyzwanie, by w dniach 16-21 si erpnia 2020 r. Akademia mogła się odbyć. I tak ręce Romana Grynia, Liwiusza Szumały i Małgorzaty Piotrowskiej zostały położone „na pokład”, by zmierzyć się z tym niełatwym zadaniem.

Choć plany były bardzo rozbujałe, trzeba było je szybko zmodyfikować i dostosować do rzeczywistości. Marzeniem organizatorów było ponowne zaproszenie Ronalda Romma, światowej sławy trębacza, na Letnią Akademię. Tym razem Ronald Romm miał przyjechać nie tylko ze swoją żoną, Avis – pianistką, ale i z synem trębaczem, Aaronem. Wspólnie bowiem tworzą znakomity zespół Trio Romm. Jak ostatnio miał być także Sergiu Carstea, Tamir Akta, Marco Pierobon.

Ze względu na „covidową” sytuację wszystko musiało się zmienić. W tym roku profesorami Akademii będą przede wszystkim Polacy – wybitni profesorowie polskich akademii muzycznych, m.in.: Roman Gryń, Zdzisław Stolarczyk, Piotr Wojtasik, Tomasz Gluska, Damian Walentek, Jakub Urbańczyk, Magdalena Jakubska-Szymiec, Szymon Zawodny, Wojciech Jeliński, Damian Kurek, Karol Gajda, Mateusz Kurek, Andrzej Prokopowicz, Paweł Kroczek, Urszula Janik, Tomasz Stolarczyk, Krzysztof Lityński, Paweł Joks, Grzegorz Rudnik, Rafał Inglot, Mirosław Skowroński, Waldemar Matera. Nie zabraknie jednak zagranicznych gości, choć ich ilość musiała być drastycznie okrojona przez zamknięte granice poszczególnych krajów. Do Kalisza przyjedzie więc Gabriele Cassone, Klaus Bräker, Sergiu Carstea i Will Druiett.

Drzwi do Akademii jednak znów się otworzyły dla kolejnych instrumentalistów – tym razem klarnecistów i flecistów. Teraz jest już naprawdę pełen komplet do wielkiej orkiestry dętej.

Roztrąbiony Kalisz

Akademia to nie tylko warsztaty, ale i liczne koncerty, które w roku 2020 dofinansowane zostały ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, budżetu Samorządu Wielkopolskiego oraz Miasta Kalisza. Z jednej strony to koncerty instrumentalne w roli głównej z instrumentami dętymi, z drugiej zaś koncerty fortepianowe w ramach obchodów Roku Rodziny Fibigerów. Od niedzieli 16.08 w Kaliszu rozbrzmiewać będzie muzyka podczas dwóch koncertów dziennie. Przed nami koncerty z programem typowo klasycznym, ale także muzyką big band-ową i jazzową. Nie zabraknie także improwizacji podczas jam session, a nawet w przestrzeniach miejskich. Widać zatem, że każdy znajdzie coś dla siebie – i starszy i młodszy.

*** Portal Promocji Kultury ProAnima.pl jest patronem medialnym XII Letniej Akademii Instrumentów Dętych Blaszanych+

XII Letnia Akademia Instrumentów Dętych Blaszanych+ KALISZ