Czule o świecie na 17. Millennium Docs Against Gravity

Największy festiwal filmów dokumentalnych w Polsce czas zacząć! Już 4 września startuje kolejna edycja Millennium Docs Against Gravity. Bilety na seanse w siedmiu miastach są już dostępne w sprzedaży.

Zgodnie z tradycją miał być maj, ale z oczywistych względów festiwal przeniesiono na drugą połowę roku. Na szczęście w tym przypadku co się odwlecze to nie uciecze i na pożegnanie lata film dokumentalny będzie miał w Polsce swoje święto. Tym większe, że tegoroczny, już 17. Millennium Docs Against Gravity, to po raz pierwszy forma hybrydowa, czyli połączenie pokazów w kinach w siedmiu miastach w Polsce z udostępnianiem filmów dokumentalnych on-line.

Hybryda – festiwal filmowy w kinie i w sieci

W 2004 roku w Warszawie odbył się festiwal filmowy pod nazwą Warsaw Docs Review. Dwa lata później jego trzecia edycja (wtedy pod nazwą Planete Doc Review) miała już charakter konkursowy, a dziś marka Against Gravity jest rozpoznawalna na całym świecie. W końcu mowa o największym festiwalu filmów dokumentalnych w naszym kraju i jednym z największych w Europie. Jeśli kogoś interesują wyróżnienia to w ubiegłym roku znalazł się on na liście 25 najbardziej „Cool Festiwali Filmowych” na świecie według magazynu MovieMaker (jako jeden z czterech festiwali europejskich umieszczonych na tej liście). Poza tym w 2009 roku festiwal otrzymał od Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej  nagrodę za „najważniejsze międzynarodowe wydarzenie filmowe” organizowane w kraju. Jeśli kogoś interesują liczby to zeszłoroczną edycję festiwalu odwiedziło ponad 90 tysięcy widzów. Jest to drugi wynik wśród polskich festiwali filmowych, a trzeba pamiętać, że chodzi tu o filmy dokumentalne, które niestety wciąż zwykle nie cieszą się aż taką popularnością jak opowieści fabularne.

W tym roku statystyki mogą być jeszcze lepsze, ponieważ festiwal, na żywo lub w formie zdalnej, pojawi się praktycznie w całej Polsce. Od 4 do 13 września festiwalowe filmy będą wyświetlane w kinach w Warszawie, Wrocławiu, Katowicach, Poznaniu, Lublinie (od 7 września) i Bydgoszczy, a od 9 do 18 września także w Gdyni. Natomiast od 19 września do 4 października rusza internetowa odsłona festiwalu. W części online na stronie mdag.pl udostępnionych zostanie ponad 100 filmów z tegorocznej edycji, a także nagrania ze spotkań z twórcami oraz ekspertami.

Dokument – obejrzyj, zachwyć się, przedyskutuj

Co właściwie będzie można obejrzeć w kinie i w sieci? Filmowy dziennik Zdzisława Beksińskiego, który przez dziesięć lat nagrywał fragmenty ze swojego życia zawodowego i osobistego. Film dokumentalny o przełamywaniu lokalnego tabu podczas wspinaczki na świętą górę Szerpów, opowieści o współczesnych kolekcjonerach obrazów Rembrandta, nowym Bauhausie, pogrzebie Józefa Stalina, a także dokument o kinowym geniuszu Quentina Tarantino, czy też film o nadziejach i zagrożeniach jakie niesie ze sobą rozwój sztucznej inteligencji. Będzie można za pośrednictwem kinowego ekranu odwiedzić Bhutan, Czeczenię, Aleppo, miasteczko Paradise w Kalifornii oraz legendarne nowojorskie księgarnie. Tegoroczny międzynarodowy festiwal Millennium Docs Against Gravity to aż piętnaście różnych sekcji krążących wokół różnych, ale zawsze istotnych tematów. Nie zabrakło nawet sekcji filmów adresowanych w szczególności do dzieci. Jeśli ktoś aktualnie zastanawia się na co iść do kina, to koniecznie powinien sprawdzić festiwalowy program.

Zwłaszcza, że geograficzne i psychologiczne podróże jakie fundują widzom filmy dokumentalne nie kończą się w sali kinowej. W końcu jedną z głównych misji festiwalu jest inicjowanie dyskusji, stąd też poruszanie aktualnych problemów i wyzwań z jakimi zmaga się współczesny świat. Świat polityki, sztuki, sportu, nauki, mody, ludzi i innych zwierząt. Tegoroczne hasło przewodnie brzmi: Z czułości do świata. Nie trudno domyślić się tu nawiązania do noblowskiej mowy Olgi Tokarczuk, a tym samym do podchwycenia jej apelu o odcięcie się od chaosu informacyjnego i zerwania z kakofonicznym chórem narracji pierwszoosobowych na rzecz „czułego narratora”. Wsłuchania się w harmonię świata i opowiadania w sposób, który przyjmując perspektywę każdej postaci, pozwala równocześnie wyjść poza jej horyzont. Rzecz jasna ten sposób opowieści nie ogranicza się do fikcji, ale dotyczy też dokumentu, który zgodnie z myślą festiwalu i wypowiedzą noblistki, powinien prowokować „zupełnie inny rodzaj odpowiedzialności za świat, ponieważ staje się oczywiste, że każdy gest tu jest powiązany z gestem tam, że decyzja podjęta w jednej części świata poskutkuje efektem w innej jego części, że rozróżnienie na moje i twoje zaczyna być dyskusyjne”.

Konkurs – nagrody dla najlepszych filmów dokumentalnych

Millennium Docs Against Gravity to od kilkunastu lat również konkursy w wielu różnych kategoriach. W tym roku w gronie jury przyznających wyróżnienia znajdują się m.in. Joanna Kos-Krauze, Barbara Wrońska, Krzysztof Skonieczny i Marcin Dorociński. Wiadomo także, że skład jury Konkursu Głównego o Nagrodę Banku Millennium tworzą: Sigrid Jonsson Dyekjær, nominowana do Oscara i Emmy autorka ponad 30 filmów dokumentalnych, Maria Zmarz-Koczanowicz, scenarzystka, reżyserka filmów dokumentalnych, spektakli Teatru TV, a także profesor WSFTiT w Łodzi, oraz Paweł Pawlikowski, reżyser, autor filmów fabularnych i dokumentalnych, zdobywca Oscara, pięciu nagród Europejskiej Akademii Filmowej, nagrody Bafta i Goya.

Poza tym w trakcie festiwalu zostaną wręczone również nagrody tematyczne, jak chociażby Green Warsaw Award dla najlepszego filmu o tematyce ekologicznej, czy też Nagroda Amnesty International Polska, która powędruje do najlepszego filmu poruszającego problematykę praw człowieka. Z kolei Nos Chopina to nagroda dla najlepszego dokumentu o muzyce i sztuce. Docenione zostaną też np. najlepsze zdjęcia, najlepszy debiut oraz największa osobowość. Nie zabraknie też nagrody publiczności oraz nagrody dla Najlepszego Filmu Polskiego, o którą ubiegać się będzie 11 krajowych produkcji.

• Strona Millennium Docs Against Gravity: www. mdag.pl
• Strona Facebook: www.facebook.com/MillenniumDocsAgainstGravity

Mateusz Tofilski – dziennikarz, copywriter, z wykształcenia absolwent Indywidualnych Studiów Międzyobszarowych i doktorant w Instytucie Filozofii UŚ. Interesuje się sztuką, mózgiem oraz tym, co je łączy.